Cemil Özyurt - Fotoğrafçılığa merakı ile bilinen Sultan II. Abdülhamid'in 1893 yılında Amerikan Ulusal Kütüphanesi'ne 1819 adet fotoğraftan oluşan 51 ayrı albüm hediye ettiği ortaya çıktı. Osmanlı'da Fotoğrafçılığı kuran Abdullah Kardeşler'in 1880-1893 yılları arasında Osmanlı coğrafyasından cami, çeşme, anıt, devlet binası, okul, polis karakolları, sokak görüntüleri, itfaiye, kışla gibi pek çok detayın yer aldığı fotoğraflar özel bir kapağa yazılı not ile Amerikan Kongre Kütüphanesi'ne hediye edildi.
Sultan II. Abdülhamid'in Osmanlı'nın halkla ilişkilerine verdiği önemin göstergesi olarak kabul edilen albümün bir diğer kopyası da 1894 yılında İngiltere'deki British Museum'a teslim edildi. Toplam 33 bin fotoğraftan oluşan Sultan Abdülhamid'in fotoğraf albümünün orjinali ise İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'nde yer alıyor.
İngiliz ve Amerikan kütüphanelerindeki albümler İngiliz ve Amerikalı araştırmacıların da ilgisini çekti. Amerika'daki albümleri 1975'te ilk ortaya çıkaran araştırmacı Arkansas State Üniversitesi'nden Prof. William Allen oldu. Fotoğraflar Prof. Allen farkına varan kadar kataloglanmadığı ortaya çıktı. 1981 yılında fotoğraflar kategorilere ayrılarak bugünkü halini aldı. Fotoğraflar hakkında ilk ciddi araştırma yazısı da 1984 yılında William Allen tarafından yazıldı. Allen, fotoğrafçılığın tarihini anlattığı 'History of Photography' kitabında II. Abdülhamid'in Amerikan Kongre Kütüphanesi'ne hediye ettiği albümlere özel bir yer ayırdı. British Museum'daki fotoğraflar hakkında ise Muhammad İsa Waley 18 sayfalık bir araştırma yazısı yayınladı.
Yıkılmaya yüz tutmuş bir imparatorluğun ayakta olduğunu gösteren fotoğraflarda yeni yapılan karakollar, askeri binalar, okullar çizim planları ile detaylı olarak yer alıyor. Savaşlarda ele geçirilen toplardan, sultanların türbelerine, II. Abdülhamid'in selamlık törenlerinden çeşme ve anıtlara kadar 1800'e yakın fotoğraf halen Amerikan Ulusal Kütüphanesi'nde özenle saklanıyor. Her fotoğrafın üzerinde kısa Osmanlıca bir tanıtım yazısı, altında ise Fransızca ve İngilizce bilgi notu yer alıyor.
FOTOĞRAFLARI ÇEKEN ABDULLAH BİRADERLER
"Abdullah Frères" veya ''Abdullah Biraderler'', Osmanlı'da modern fotoğrafçılığın başlamasına vesile olan şirket olarak biliniyor. Abdullah Frères, aslen Ermeni olan Viçen (1820–1902), Hovsep Abdullahyan (1830–1908) ve Kevork (1839–1918) kardeşlerin kurduğu şirketin ticari ismi.
Alman bir kimyacının İstanbul'da Tünel semtinde açtığı fotoğraf stüdyosunda asistanlık yaparak fotoğrafçılığın inceliklerini öğrenen Kevork Abdullah, 1858'de stüdyoyu devralarak kardeşi Viçen ile birlikte çalışmaya başladı. Kardeşler fotoğrafçılık hakkında bilgilerini arttırmak için iki kere Paris'e gittiler. Önce Abdülaziz'in, sonra II. Abdülhamid'in saray fotoğrafçılığına atandılar. Viçen, 1899'da Müslüman olarak Abdullah Şükrü adını aldı. İstanbul'a gelen üst düzey devlet erkanın da fotoğraflarını çeken Abdullah Kardeşler'in
Amerika'ya gönderilen fotoğraflar için Osmanlı'nın farklı coğrafyasını dolaşan Abdullah Biraderler, o dönem Osmanlı toprakları olan Suriye, Mısır, Kudüs gibi farklı şehirlerde fotoğraflar çekti. II. Abdülhamid'in Amerikan Ulusal Kütüphanesine hediye ettiği albümlerden bazıları:
{gallery}Government_buildings{/gallery}
{gallery}Imperial_artillery_engineering_schools{/gallery}
{gallery}Imperial_schools{/gallery}
{gallery}Polis_Merkezleri{/gallery}
{gallery}Portraits_of_Schoolgirls{/gallery}
{gallery}Schools_libraries_student{/gallery}
{gallery}Sultan_Turbeleri{/gallery}
{gallery}Yildiz_and_Topkapi_palaces{/gallery}