TURK AVENUE - Panama merkezli Mossack Fonseca hukuk bürosunun 40 yıllık kayıtlarından oluşan Panama Belgeleri’nin ikinci kısmı açıklandı. 210 bin şirketin kaydının bulunduğu 2.6 terabyte’lık belgelerde Türkiye’den de Panama’daki off-shore hesapları bulunan ünlü isimler yer aldı. International Consortium of Investigative Journalist (ICIJ) isimli 65 farklı ülkeden 190 araştırmacı gazetecinin katkı sağladığı bir kurum tarafından açıklanan belgeler, dünyanın farklı ülkelerinden gazete ve haber sitelerinin bir numaralı haberi oldu. 1997 yılında Amerikalı gazeteci Chuck Lewis tarafından kurulan ICIJ, online yayınladığı belgeleri isim veya şirket ismiyle de araştırılabilir olarak kamuoyuna sundu. ICIJ ana sayfasında listedeki şirketlerin ve şahısların offshore şirketleri kullanmaya meşru hakları olduğunun altı çizilirken, isimleri geçenlerin kanunu çiğnemek veya yanlış hareket ettikleri iddiasında olmadıkları belirtildi.
Mossack Fonseca tarafından kayıt altında tutulan 11 milyon belge Alman Süddeutsche Zeitung’a sızdırılmış, gazetede kendisine gelen belgeleri ICIJ ile paylaşmıştı. Begeler 78 ülkeden 107 medya organizasyonuna ulaştırıldı. Interaktif olarak hazırlanan sitede 360 bin isim ve şirketin adı geçiyor.
Ülke liderlerinden offshore hesaplarında adı geçen isimler ise Suudi Arabistan Kralı Salman bin Abdulaziz bin Abdulrahman Al Saud, Katar eski Başbakanı Hamad bin Jassim bin Jaber Al Thani, Arjantin Cumhurbaşkanı Mauricio Macri, BAE Cumhurbaşkanı Khalifa bin Zayed bin Sultan Al Nahyan, Ukranya Cumhurbaşkanı Petro Poroshenko gibi yeni eski 12 ülke lideri bulunuyor.
Türkiye ile ilgili Panama belgelerinde kayıtlı 101 offshore şirketi, 684 yönetici pozisyonunda isim, 559 adet de adres bulunuyor. Aralarında Densa Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Sabancı, Hürriyet Gazetecilik Yönetim Kurulu Başkanı Vuslat Sabancı, Gazeteci Mehmet Ali Brand, Demir Faktoring Yönetim Kurulu Başkanı Ali Cıngıllıoğlu, Golf Federasyonu Başkanı Ahmet Ali Ağaoğlu, İnan Kıraç, KOM mayolarını sahibi Hasan Cansız, TÜSİAD eski başkanlarından Erkut Yücaoğlu, Galatasaray eski Başkanı Adnan Polat, Çalık Enerji, Altınbaş Ailesi, Erol Çarmıklı, Enka Teknik, Rüşdü Saraçoğlu, Alican Ulusoy, Ramsey’in sahibi Remzi Gür, BJK eski başkanı Serdar Bilgili, Nurettin Eroğlu, Emre Kurttepeli, Fettah Tamince, Mehmet Cengiz, Tuncay Özilhan, Koç Holding, Zorlu Enerji, Ata Yatırım gibi iş dünyasından tanınmış isim ve şirketlerin adı geçiyor. Türkiye’den Panama Belgeleri’nde adı bulunan tüm isimleri bu linkten bulabilirsiniz. https://offshoreleaks.icij.org/search?c=TUR&cat=1&e=&j=&q=&utf8=
Offshore hesapların hepsi aktif halde değil. Belgeler 40 yıllık zaman dilimini kapsadığı için bazı hesaplar belli süre faaliyet gösterdikten sonra kapanmış.
Ömer Sabancı’nın ortağı göründüğü Cargus Management Ltd, 2 Ocak 2007’de kurulmuş görünüyor ve şirket halen aktif durumda. Şirket British Virgin Islands’a kayıtlı.
Serdar Bilgi’nin ortak olduğu ve 2009 yılında British Virgin Island’ta kurulan Riverside Yachting S.A. şirketi ile Galatasaray Eski Başkanı Adnan Polat’ın 2011’de yine British Virgin Island’ta kurulan Atrium Marketing Ltd’i aktif durumda.
İnan Kıraç’ın ortağı olduğu ve 27 Ekim 2004’te kurulan ve 30 Haziran 2014’te inaktif görünen Montaigne Holding şirketi de 30 Nisan 2016 itibariyle faaliyetlerini tamamen durdurmuş görünüyor. Yine Kıraç’ın ortak olduğu Şubat 2012’de kurulan Bishopsgate Corp şirketi ise halen aktif.
Çalık Enerji’nin Haziran 2002’de açtığı Meet Continent Limited şirketi ise 31 Ekim 2003’te kapandı.
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Emre Zorlu ve Olgun Zorlu’nun ortak olarak göründüğü 2010’da kurulan Awistro Investment Inc 31 Ekim 2014’te kapandı. Zorlu Enerji’nin ortağı göründüğü 2007’de British Virgin Islands’ta kurulan Bundoran Financial Corp ise yine faaliyetlerine 30 Nisan 2014’te son vermiş görünüyor.
Ramsey’in sahibi Remzi Gür ise 23 Haziran 2010’da yine British Virgin Islands’ta kurulan Excel Energy Trading Limited’de ortaklığı olduğu ve şirketin faaliyetlerine bir yıl sonra 31 Ekim 2011’de son verdiği görünüyor.
Ulusoy Uluslararası Yatırım Holding Başkanı Alican Ulusoy’un ortağı olduğu ve Ağustos 2007’de kurulan Empire Trade Limited, Hong Kong’a kayıtlı ve halen aktif durumda.
Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu’nun ortağı göründüğü British Virgin Islands’a kayıtlı 7 Ocak 2014’te kurulan Anchor International Capital Limited hala aktif. Eroğlu’nun diğer offshore şirketi Bridge International Trade Limited ise 3 Ocak 2014’te British Virgin Islands’ta kuruldu. O da hala aktif. Eroğlu’nun ortakları arasında göründüğü ve Şubat 2005’te faaliyete başlayan Sayana Global Assets Limited ise şu an faaliyette bulunmuyor.
Mynet Group’un kurucusu Emre Kurttepeli’nin ortağı göründüğü Leroy Business Services Limited de aktif olarak faaliyetlerini yürüten şirketlerden.
Cengiz İnşaat’ın sahibi Mehmet Cengiz, 1999’da kurulan Bonito International’ın ortakları arasında görünüyor. Bonito, 31 Ekim 2006’da kapandığı görülüyor.
Anadolu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Tuncay Özilhan’ın ortak göründüğü Albes Group, 1995 yılından beri aktif olarak faaliyette. Şirket British Virgin Islands’a kayıtlı.
Hürriyet Gazetesi Yönetim Kurulu Başkanı Vuslat Doğan Sabancı’nın ortak göründüğü British Virgin Islands’a kayıtlı Lansdell Overseas Developments Limited ise 1998-2013 yılları arasında aktif görünüyor.
2013’te hayatını kaybeden Gazeteci Mehmet Ali Birand ve eşi Cemre Birand’ın da offshore hesabı bulunan isimler arasında. Birandlar, Cauleigh S.A. isimli şirketin ortakları arasında, şirket 2009-2013 yılları arasında aktif.
İsim, şirket ve ülke gibi farklı kategorilerde arama yapılan ICIJ sitesinde, Azerbaycan, Çin, Rusya, Pakistan, Fas, Güney Afrika, Suriye, İngiltere, Mısır gibi ülkelerde gücü elinde bulunduran kişilerin yakın akraba, arkadaş veya dostlarının da adı geçiyor. 50 ülkeden 140 politikacının adı offshore hesaplarla ilişkisi bulunuyor.
Cowell X Factor and American Idol’daki acımasız eleştirileri ile tanınan ünlü İngiliz müzik endüstrisinin tanınmış isimlerinden Simon Cowell, Prenses Diana ile ilişkisi ile tanınan Paul Burrell, Chelsealı futbolcu Willian Borges da Silva, İngiliz golfçü Sir Nick Faldo, yönetmen Stanley Kubrick, eski futbolcu Andy Cole, York Düşesi Sarah Ferguson, Paul McCartney’in eski eşi Heather Mills gibi isimlerin adı geçiyor.
Panama Belgeleri’nde vergi cenneti olarak kullanılan ülke sıralamasında 113 bin şirket ile British Virgin Island ilk sırada yer alıyor. Onu Panama ve Bahamalar takip ediyor.