ABD'nin Irak ve Afganistan Bilançosu: 258 Bin Ölü, 7.5 Milyon Göç, $3.7 Trilyon Harcama

Star InactiveStar InactiveStar InactiveStar InactiveStar Inactive
 
11 Eylül saldırıları sonrası intikam çığlıkları ile yollara düşen Amerika, 10 yılda hem kendi insanına hem de dünyaya altından kalkılmaz bir bilanço bıraktı. Afganistan'dan çekilme hazırlıkları yapan ABD'nin, Irak, Afganistan ve Pakistan'da sürdürdüğü operasyonların mali tablosu açıklandı. Brown University Watson Institute for International Studies tarafından yapılan bir araştırmaya göre Amerika'nın sürdürdüğü operasyonlara harcadığı para 3.7 trilyon dolara ulaştı. Rapora göre rakamın 4.4 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. 10 yılda 125 bini sivil olmak üzere 258 bin öldü, 7.5 milyon kişi göç etmek zorunda kaldı. 

Son 10 yıldır devam eden ancak kesin bir sonuç alınamayan Afganistan operasyonu için 2.3 ile 2.7 trilyon dolar arasında bir harcama yapıldığı tahmin ediliyor. Operasyonların sona ermesiyle de harcamalar bitmiyor. Çünkü yaralanan askerlerin tedavi ve rehabilitasyonu için de harcamalar 2012-2020 yılları arasında devam edecek. Ayrılan harcama kalemlerine en 1 trilyon dolarlık da faiz ödemesi yapılması planlanıyor. 

Parasal kayıptan daha da önemlisi, 10 yıllık süreçte 224 bin ile 258 bin arasında insanın öldüğü, bunlardan 125 bininin Iraklı siviller olduğu tahmin ediliyor. Pek çok insan da savaşın yarattığı temiz su bulamama, sağlıklı beslenmeme ve düzgün tedavi görememe gibi gerekçelerle hayatını kaybetti. 365 bin insanın yaralandığı, ABD'nin Connecticut ve Kentucky eyaleti büyüklüğünde 7.8 milyon insanın da yurtlarından göç etmek zorunda kaldığı tahmin ediliyor.

Savaşın maliyeti ile ilgili araştırmaya 20 akademisyen imza attı. Akademisyenler, savaşın sebep olduğu ekonomik ve insani kayıpları Amerikan Kongresi ve Pentagon'un özensiz kayıtlarından yola çıkarak hazırladı.

11 EYLÜL 2001'İN YARATTIĞI ZARAR DEVAM EDİYOR
Rapor, 11 Eylül saldırılarının yarattığı ekonomik etkiyi de mercak altına alıyor. 11 Eylül 2001'de üç uçağı kaçıran 19 terörist, 400 ile 500 bin dolar arası bir harcama yaparak eylemlerini gerçekleştirdi. 2995 kişinin ölümüne neden olan olayların 50-100 milyar dolar arası ekonomik kayba neden oldu.
11 Eylül'de hayatını kaybeden her bir kişi için 73 kişi öldürüldü. Amerika halen ''tüm bunlara değer miydi?'' sorusunun cevabını arıyor.
Rapor aynı zamanda Amerikan Kongresi'nde tartışılan kesintilerle ilgili yasanın görüşüldüğü bir döneme denk geldi. Kongre bu yıl 1.4 trilyon dolar kesinti yapmayı planlıyor.

Tüm yapılan harcamaların karşılığında Amerika'nın ne elde ettiği ile ilgili sonuçlar biraz karışık. Osama Bin Laden ve Saddam Hüseyin hayatta değil. Fakat Irak ve Afganistan hala demokratik bir yapıdan çok uzakta. İran, Körfez'de ve Taliban üzerinde etkisini artırdıüı görüşü hakim.

Ekonomik olarak ise savaş harcamaları gayri safi milli hasılanın yüzde 0.5 oranında artışına sebep oldu. Ancak bütçe açığına etkisi negatif oldu.

KARŞILAŞTIRMALI RAPORLAR
Amerikan hükümetinin hazırladığı bazı raporlarda savaşın maliyeti ile ilgili rakamlar farklı. Mart 2011'de hazırlanan Kongre Araştırma Servis raporuna göre 11 Eylül 2011'den 2012'ye kadar savaş için 1.4 trilyon dolar harcanacak. Kongre Bütçe ofisi 2021 yılına kadar savaşın ABD'ye maliyetnin 1.8 trilyon dolar olacağını öngörüyor.
2008 yılında Linda Bilmes ve Nobel ödüllü yazar Joseph Stiglitz tarafından kaleme alınan "The Three Trillion Dollar War" kitabında savaşın direkt harcamalarının yanı sıra faiz, savaştan dönen gaziler için harcanacak sosyal güvenlik giderlerine de dikkat çekiyor.

Savaşın 1.3 trilyon dolarlık maliyet için ödenecek faiz tutarı ise 185 milyar dolar oldu.  Pentagon, 326 milyar dolar ek ödenek alarak toplam 652 milyar dolarlık harcama için bütçe oluştururken, Homeland Security harcamaları 401 milyar dolara ulaştı. Irak ve Afganistan'da görev yapan 1.25 milyon askerin yarıya yakınının yararlandığı sosyal güvenceler için harcanan tutar 32.6 milyar dolar olurken, 2050 yılına kadar sakat kalan askerlere yapılması zorunlu ödemelerin 2050 yılında 934 milyar doları bulması bekleniyor.

İNSANI KAYIPLAR
İnsanı kayıplar, mali tablodan çok da kötü durumda.
Rapora göre öldürülen insa sayısı 224,475 ile 257,655 arasında. Irak'ta 125,000 masul sivil hayatını kaybetti. 10,000'e yakın Saddam'ın güvenlik güçlerinden askerler hayatını kaybetti.  Afganistan'daki ölü sayısı ise 11,700 ile 13,900 arasında olduğu tahmin ediliyor.

Kaynak: Reuters, (Susan Cornwell, Missy Ryan, Brett Gering, Laura MacInnis ve Sharon Reich; Editing by Doina Chiacu)

Facebook

Youtube